Zaktualizowano dnia 19 października 2022
Pierwsze lata życia są dla dziecka niezwykle istotne dla jego dalszego rozwoju, dlatego tak ważne jest zapewnienie mu odpowiednich warunków. W przypadku dzieci z niepełnosprawnościami może być konieczne dodatkowe wsparcie, które pomoże w pokonywaniu trudności. Na czym ono polega?
Czym jest wczesne wspomaganie rozwoju?
Wczesne wspomaganie rozwoju (w skrócie – WWR) to działania podjęte wobec dzieci z zaburzeniami rozwojowymi. Opierają się na zajęciach prowadzonych przez specjalistów w celu usprawnienia funkcjonowania oraz zapobieganiu powstawaniu kolejnych zaburzeń. Podczas zajęć realizowane są zadania, które wspierają rozwój dziecka w obszarach: poznawczym, emocjonalnym, ruchowym i społecznym – w taki sposób, aby przygotować je do rozpoczęcia nauki w szkole i sprawnego funkcjonowania w grupie.
W zależności od diagnozy i potrzeb dziecka, zajęcia mogą być prowadzone przez różnych specjalistów – pedagogów, logopedów, psychologów czy rehabilitantów. Są to osoby z odpowiednimi, dodatkowymi kompetencjami – zdobytymi na przykład podczas kursu kwalifikacyjnego wczesnego wspomagania rozwoju, aby pracować z dziećmi, które wykazują różnego rodzaju trudności rozwojowe, jak na przykład:
- zaburzenia wzroku, słuchu,
- zaburzenia koordynacji ruchowej,
- opóźnienia w rozwoju psychoruchowym,
- spektrum autyzmu,
- niepełnosprawność umysłowa.
Terapia obejmuje nie tylko dziecko, ale i jego rodzinę, oferując wsparcie i edukację. Dzięki współpracy z opiekunami można zaplanować szereg działań, dzięki którym mały pacjent ma zwiększone szanse na osiągnięcie samodzielności, niezależności i lepszej jakości życia – również na dalszych etapach rozwoju.
Na czym polega terapia WWR?
Podczas zajęć wczesnego wspierania rozwoju stymulowane są obszary, które wymagają uwagi ze względu na ich deficyty. Mogą to być zajęcia ruchowe, aktywizujące zmysły czy pobudzające umysłowo. Najważniejsze jest, aby jak najwcześniej rozpocząć terapię, gdyż to właśnie najmłodsze dzieci są najbardziej plastyczne i podatne na działania aktywizacyjne. Niezbędne jest również włączenie i stałe uczestnictwo rodziców, ponieważ to z nimi dziecko spędza najwięcej czasu i dzięki ich wsparciu rozwija się.
Diagnoza
Przed rozpoczęciem terapii wczesnego wspomagania rozwoju, niezbędne jest postawienie właściwej diagnozy. Dzięki temu, dobór specjalistów oraz forma zajęć będą optymalne do wdrożenia odpowiednich działań. Ważne jest również poznanie warunków bytowych dziecka, gdyż terapia prowadzona jest kompleksowo – również poza gabinetem. Sam proces diagnozy – oprócz zdefiniowania głównych przyczyn – obejmuje poznanie:
- podatności na bodźce;
- procesów poznawczych – postrzegania, uwagi, wiedzy;
- motoryki – poruszanie się, chwytanie, obracanie;
- komunikacji;
- uspołecznienia.
Dzięki prawidłowej diagnozie można zaplanować i rozpocząć proces rehabilitacji.
Terapia WWR
Podczas terapii bardzo ważna jest współpraca pomiędzy specjalistami którzy w niej uczestniczą, a także pomiędzy nimi a rodzicami dziecka. Opiekunowie otrzymują wsparcie i edukację w zakresie rozpoznawania zachowań dziecka, jego potrzeb i utrwalaniu właściwych reakcji na nie. Udzielana jest również pomoc w przystosowaniu warunków domowych do pracy z dzieckiem i wspomagania jego rozwoju – w tym w uzyskaniu niezbędnego sprzętu czy pomocy dydaktycznych. Natomiast zajęcia ze specjalistami obejmują od 4 do 8 godzin w miesiącu, i mogą być prowadzone indywidualnie lub w małych grupach.
Z założenia, terapia wczesnego wspomagania rozwoju prowadzona jest do momentu rozpoczęcia przez dziecko nauki w szkole, jednakże warto pamiętać o tym, że niektóre niepełnosprawności wymagają dalszej rehabilitacji i wsparcia. Proces ten może trwać nawet całe życie, dlatego tak ważne jest, aby rozpocząć terapię jak najwcześniej. Dzięki temu może ona spełniać również działanie profilaktyczne, hamując lub zapobiegając kolejnym utrudnieniom.
