Edukacja specjalna jest kluczowa w przywracaniu sprawności osobom tego potrzebującym, a także w rozwijaniu umiejętności osobom niepełnosprawnym i z różnymi trudnościami. Aby móc jak najlepiej dopasować podejmowane działania do indywidualnych potrzeb oraz możliwości uczniów, oraz sprawnie realizować zamierzone cele, warto wcześniej przygotować scenariusz zajęć rewalidacyjnych. Co to jest i w jaki sposób rewalidacja pomaga osobom potrzebującym edukacji specjalnej?
Co to jest rewalidacja?
Rewalidacja to różnego rodzaju działania stosowane w edukacji, które mają na celu umożliwienie osobie lub osobom potrzebującym możliwie jak najlepszego rozwoju indywidualnego. Mowa tu zarówno o rozwoju fizycznym, jak i psychicznym, a także przystosowanie tych osób do zadań i czynności społecznych pomimo obecnych braków lub występujących ograniczeń. Rewalidacja przebiega z zastosowaniem różnych sposobów oraz metod, które dobiera się do danych osób tak, aby możliwe było uzyskanie jak najlepszych rezultatów w możliwie najkrótszym czasie.
Rewalidacja ma także na celu przywrócenie danej sprawności psychofizycznej na tyle, na ile jest to możliwe w związku z określonym stanem indywidualnym danej osoby. Pomocny w takich działaniach jest scenariusz zajęć rewalidacyjnych, a także specjalistyczna wiedza, jaką można zdobyć w tym zakresie na stosownym kursach.
Czym jest scenariusz zajęć rewalidacyjnych i dlaczego warto go mieć?
Scenariusz zajęć rewalidacyjnych to szczegółowy plan zamierzonego spotkania z osobami potrzebującymi w ramach terapii z zakresu edukacji specjalnej. Określa dokładny temat zajęć, a także cele ogólne zajęć, cele terapeutyczne oraz cele szczegółowe. Dobrze skonstruowany scenariusz zajęć rewalidacyjnych zawiera także opis formy zajęć, rodzaju postępowania terapeutyczno-wychowawczego oraz metody zastosowane w pracy z podopiecznymi.
W scenariuszu zajęć rewalidacyjnym opisane są także środki dydaktyczne i szczegółowy przebieg zajęć. Dzięki takiemu zaplanowaniu i określeniu celów działania podczas zajęć możliwe jest zwiększenie efektywności terapii, a także przeprowadzenie wszystkich zamierzonych elementów danych zajęć. Dzięki scenariuszom łatwiej jest również analizować wykonane czynności i ich skuteczność w odniesieniu do konkretnych podopiecznych.
Jakie materiały i narzędzia warto wykorzystać w tworzeniu scenariusza zajęć rewalidacyjnych?
Tworząc scenariusz zajęć rewalidacyjnych, dobrze jest zawrzeć w nim również różnego rodzaju pomoce naukowe i narzędzia, które będą potrzebne lub przydatne do przeprowadzenia określonych zadań. Należy pamiętać, aby wybrać przedmioty dostosowane do możliwości użycia przez osoby z określonymi niepełnosprawnościami.
W scenariuszu materiały i narzędzia można określić jako środki dydaktyczne i wypisać je pomiędzy celami danych zajęć a szczegółowym przebiegiem. Może to być np. laptop, karty pracy, programy multimedialne, przybory do rysowania, woreczki do ćwiczeń czy szarfy.
Scenariusz zajęć rewalidacyjnych – metody i techniki nauczania
W edukacji specjalnej ważne jest, aby konkretne techniki i metody stosowane w wybranych ćwiczeniach i zadaniach dopasowane były do możliwości i potrzeb podopiecznych. Należy też kierować się możliwością osiągnięcia poprzez daną metodę celów terapeutycznych i edukacyjnych.
Wśród często wybieranych metod w scenariuszach zajęć rewalidacyjnych znajdują się takie jak gry edukacyjne i zręcznościowe, ćwiczenia motoryczne, zadania sensoryczne, a także metody behawioralne czy ćwiczenia z wykorzystaniem różnych dźwięków i muzyki.
O czym pamiętać, tworząc scenariusz zajęć rewalidacyjnych?
Każdy scenariusz zajęć rewalidacyjnych powinien być skonstruowany według określonego planu. Na początku zajęć należy pamiętać o przywitaniu się i wstępnym zapoznaniu podopiecznych z celami danego spotkania. Następnie należy zaplanować zadania będące rozgrzewką i wprowadzeniem do nowego materiału.
W kolejnym etapie zajęć można przeprowadzić właściwe ćwiczenia praktyczne mające na celu wypracowanie określonych umiejętności czy zrealizowanie celów zajęć. Na koniec ważne jest podsumowanie przeprowadzonych ćwiczeń i zakończenie spotkania wraz z ewentualnym nagrodzeniem uczestników zajęć za wykonane ćwiczenia.
Zajęcia w ramach edukacji specjalnej niekiedy mogą mieć dość nieoczekiwany przebieg i konieczne może być bieżące wprowadzanie zmian w zaplanowanych działaniach. Aby kompleksowo przygotować się do pracy z osobami o szczególnych potrzebach, warto wybrać ,,Kurs kwalifikacyjny z zakresu diagnozy, rewalidacji i terapii pedagogicznej” dostępny na platformie dydaktycznej Pedagog.edu.pl. Absolwent po ukończeniu kształcenia i zdaniu egzaminu otrzymuje dokumentację zgodną z wymogami MEiN. Kurs jest zgodny z rozporządzeniem Ministra Edukacji i Nauki, a kształcenie można zrealizować z dofinansowaniem z Urzędu Pracy. Wyżej wymieniony kurs jest kierowany w szczególności do nauczycieli, pedagogów jak i terapeutów.
