Zaktualizowano dnia 19 października 2022
Praca w bibliotece to profesja, o której marzy wielu pasjonatów książek. Obecnie jednak praca bibliotekarza to o wiele więcej możliwości nie tylko rozwoju, ale i działań prospołecznych i samorealizacji.
Różnorodne możliwości pracy
Bibliotekarze mogą znaleźć zatrudnienie nie tylko w publicznych bibliotekach, ale również tych szkolnych czy uczelnianych – wszystko zależy od uzyskanego wykształcenia. Instytucje kulturalne również chętnie widzą w swoich szeregach specjalistów w dziedzinie bibliotekarstwa, nie tylko do pracy przy książkach – nośników informacji jest obecnie bardzo dużo, a odpowiednie ich wykorzystanie to jedna z umiejętności, nabytych w trakcie nauki – na przykład na kursie bibliotekarskim. Bibliotekarz ma do czynienia bowiem nie tylko z książkami – pojawia się coraz więcej naukowych gazet, czasopism i płyt, które również stanowią zasób biblioteki i mogą być wypożyczane przez jej użytkowników. Dzięki tak wielu źródłom informacji, osoby odwiedzające biblioteki mogą szybciej i łatwiej odnaleźć niezbędne treści, a także dzielić się zasobami z innymi.
Ciekawym wyzwaniem może być również założenie własnej działalności – prywatnej biblioteki, lub czytelni połączonej z kawiarnią bądź klubem kultury. Wsparciem takiego miejsca jest to, że biblioteki prywatne mogą się starać o uzyskanie grantów na działania społeczno-kulturalne, jak na przykład na spotkania autorskie czy wszelkie akcje promujące czytelnictwo. Takie miejsca są lubiane przede wszystkim przez studentów, ale nie tylko – to również miejsca spotkań towarzyskich i dyskusji kulturalnych, wiążących społeczność.
Uzdrowicielska moc literatury
Tego typu spotkania mają również moc terapeutyczną. Leczenie lub wsparcie terapeutyczne poprzez literaturę to inaczej biblioterapia – dział arteterapii, leczenia poprzez sztukę. Biblioterapeuta wykorzystuje jej wartości zmniejszając stres, pomagając uzyskać wsparcie psychiczne, a także zlikwidować poczucie osamotnienia. Terapia ta zakłada wykorzystanie książek oraz czasopism w celu regulacji systemu nerwowego i psychiki człowieka, zaś same zajęcia polegają na ukierunkowanym czytaniu odpowiednio wybranych pod kątem potrzeb książek, i późniejszym omówieniu z innymi danego dzieła. Korzystne jest zarówno głośne czytanie tekstu przez prowadzącego, jak i uczestników, a także ciche czytanie czy słuchanie tekstu nagranego. Koniecznym elementem jest też kontakt – indywidualnie z terapeutą bądź grupowy.
Oddziaływania biblioterapii można podzielić na:
- terapeutyczno-rehabilitacyjne:
udziela wsparcia psychicznego, pomaga redukować stres, lęki i napięcie. Dodatkowo, wzmacnia wiarę w siebie i swoje możliwości, pomaga pokonać poczucie niezrozumienia, osamotnienia bądź izolacji społecznej; - dydaktyczno-wychowawcze:
skłania do przemyśleń i autorefleksji, kształtuje postawy moralne, rozbudza wyobraźnię i wspiera procesy poznawcze; - profilaktyczne:
pozwala na wartościowe spędzanie wolnego czasu, wspiera budowanie pozytywnego obrazu świata i swojego, pogłębia wrażliwość, rozwija wyobraźnię, pełni też funkcję relaksacyjną.
Biblioterapia może być bardzo szeroko stosowana. Ponieważ pomaga zmniejszać stres związany z chorobą czy zrozumieć swoje przeżycia, może być doskonałym zajęciem zarówno jako biblioterapia dla seniorów, czy w formie bajkoterapii dla dzieci. Wspiera rozwój osobisty i wzbogaca zasoby, jest również narzędziem pomocnym w pedagogice, psychologii czy medycynie.
Biblioterapia – scenariusze zajęć
Jednym z powodów, dla których bibliotekarz może być świetnym terapeutą, jest niezaprzeczalnie jego wiedza literacka. Znając wiele pozycji oraz posiadając umiejętności wyszukiwania i dobrania odpowiednich treści, może realnie wpłynąć na zdrowie psychiczne osób, które tego potrzebują. Wiedza, umiejętności i doświadczenie bibliotekarza pomagają mu również w układaniu niebanalnych i ciekawych zajęć – potrafi opracować zarówno spotkania dla dorosłych, jak i dzieci, w tym osób ze specjalnymi potrzebami.
Biblioterapeuta musi jednak posiadać odpowiednie przygotowanie i predyspozycje. Przede wszystkim – oprócz wiedzy literackiej – jest to empatia, wrażliwość i uważne słuchanie. Do tego zachowywanie taktu i dyskrecji, umiejętność pracy w grupie, kierowania rozmową, nie narzucania innym własnych poglądów. Dobrze jest orientować się we współczesnych problemach społecznych oraz umieć je zdiagnozować u swoich podopiecznych.
