U dzieci może wystąpić wiele różnego rodzaju zaburzeń rozwojowych, które niekiedy ciężko jest od siebie odróżnić i poprawnie zdiagnozować. Tak bywa w przypadku rzadkiej przypadłości, jaką jest zespół Hellera. Przyczyny schorzenia nie zostały dokładnie poznane, choć wskazuje się na duże prawdopodobieństwo zaburzeń bioelektrycznej aktywności neuronów w związku z często pojawiającą się jednocześnie padaczką. Czym jest zespół Hellera u dzieci, jak go rozpoznać i co zrobić, aby wspomóc rozwój dzieci z tą chorobą?
Zespół Hellera – objawy
Zespół Hellera jest dziecięcym zaburzeniem dezintegracyjnym, które skutkuje utratą nabytych wcześniej umiejętności. W większości przypadków występuje pomiędzy 2. a 3. rokiem życia. Zespół Hellera u dzieci to całościowe zaburzenie rozwojowe określane też jako otępienie dziecięce, psychoza rozpadowa lub psychoza symbiotyczna. Niekiedy schorzenie to może przypominać inne przypadłości, takie jak autyzm. Typowa jest niechęć do zabawy z rówieśnikami czy kontaktu fizycznego. Ponadto warto znać też inne symptomy typowe dla schorzenia, jakim jest zespół Hellera. Objawy te to:
- regresja w rozwoju mowy, umiejętnościach ruchowych i kontaktach społecznych,
- nieposłuszeństwo,
- łatwe wpadanie w złość bez wyraźnego powodu,
- trudności w utrzymaniu relacji,
- negatywne nastawienie do otoczenia,
- obniżenie zdolności intelektualnych.
Zespół Hellera u dzieci wiąże się niekiedy również z występowaniem halucynacji, ale też znacznym obniżeniem poczucia własnej wartości i pewności siebie. Dlatego tak ważne jest, aby pedagodzy i wychowawcy byli odpowiednio przygotowani do opieki nad dziećmi z różnego rodzaju zaburzeniami. W tym celu warto podejmować specjalistyczne kursy z zakresu pedagogiki specjalnej.
Wykrywanie i reagowanie na objawy zespołu Hellera oraz leczenie
Aby zdiagnozować zespół Hellera trzeba najpierw wykluczyć występowanie u dziecka autyzmu. Najczęściej dzieci do 3. roku życia w przypadku zespołu Hellera rozwijają się prawidłowo. Natomiast typowe symptomy autyzmu są widoczne znacznie wcześniej. Wykrycie zespołu Hellera polega na ujęciu interdyscyplinarnym i obejmuje konsultację z logopedą, psychologiem, psychiatrą, fizjoterapeutą dziecięcym i pediatrą. Ocenie podlegają takie aspekty jak:
- komunikacja werbalna,
- funkcje słuchowe, czuciowe i wzrokowe,
- motoryka mała i duża,
- koncentracja i pamięć,
- kompetencje językowe i komunikacyjne,
- lateralizacja ręki, nogi, oka i ucha,
- rozumienie reguł językowych o charakterze sytuacyjnym i pragmatycznym,
- sprawność interakcyjna.
Niekiedy wykonuje się też tomografię komputerową głowy.
Nie da się wyleczyć zespołu Hellera w sposób całkowity. Kluczowa jest jednak rehabilitacja ruchowa, terapia manualna czy integracja sensoryczna. Dzieci z zespołem Hellera powinny znajdować się również pod stałą opieką logopedy i psychologa.
Zespół Hellera – znaczenie szkolenia i edukacji w zakresie pedagogiki specjalnej
W przypadku problemów i zaburzeń rozwojowych, takich jak zespół Hellera bardzo ważna jest świadomość pedagogów i opiekunów co do poszczególnych objawów, a także sposobów postępowania z podopiecznymi czy wdrażaniem odpowiednich zajęć. Kluczowa dla dobra dziecka jest także współpraca z innymi pedagogami, terapeutami i rodzicami.
W zaburzeniach rozwojowych i neurologicznych, w tym w zespole Hellera bardzo ważna jest też jak najwcześniejsza interwencja. Odpowiednie podejście do podopiecznego znacznie wpłynie też na jego komfort psychiczny i ułatwi przystosowanie się do funkcjonowania w społeczeństwie.
Specyfikę zaburzeń mowy, ruchu i rozwoju pomagają zrozumieć kursy i szkolenia z zakresu pedagogiki specjalnej. W tym celu pomoże Pedagogika specjalna – kursy dostępne na platformie dydaktycznej ePedagog.edu.pl. prowadzone zgodne z Rozporządzeniem Ministra Edukacji i Nauki. Po zdanym egzaminie absolwent wybranego kursu otrzymuje dokumentację zgodną z MEiN.
